dla zainteresowanych wklejam stronke WBC - krwinki białe, czyli leukocyty. Chronią organizm przed wrogami zewnętrznymi - bakteriami, wirusami, pierwotniakami. Dzielą się na trzy grupy - granulocyty, limfocyty i monocyty. Każda z nich walczy z innym rodzajem infekcji. U zdrowego niemowlęcia i małego dziecka liczba leukocytów może się wahać od 8 000 do 15 000 w mililitrze krwi. Wyższy poziom leukocytów wskazuje na stan zapalny w organizmie. Niższy może świadczyć o tym, że dziecko właśnie pzebyło jakąś, najczęściej wirusową, infekcję. Po kilku tygodniach poziom leukocytów powinien wrócić do normy, dlatego lekarz może zalecić powtórne badanie. RBC - krwinki czerwone, czyli erytrocyty. Są głównym składnikiem krwi, przenoszą tlen w organizmie. Powstają i dojrzewają w szpiku kostnym. Zawierają hemoglobinę, która nadaje im czerwoną barwę. U zdrowego niemowlęcia i małego dziecka powinno ich być od 3,5 do 5,4 mln/ml krwi. Niższy poziom erytrocytów świadczy o niedokrwistości. Wyższy może świadczyć o odwodnieniu. Jeśli maluch miał biegunkę, wymiotował i niewiele pił, jego krew gęstnieje - jest w niej więcej krwinek, a mniej osocza. Hgb lub Hb - hemoglobina. Jest nośnikiem tlenu. Wychwytuje go w płucach, a potem transportuje do wszystkich komórek organizmu. Jeśli jest jej za mało, do komórek dociera mniej tlenu, co może prowadzić do zaburzeń układu krążenia, oddychania i większej podatności na infekcje, braku apetytu i uczucia stałego zmęczenia. U zdrowego dziecka poziom hemoglobiny wynosi od 10 do 15 g/dl i w dużej mierze zależy od wieku (najniższy jest w miesiącu życia, gdyż szpik nie produkuje jeszcze odpowiedniej ilości erytrocytów, a kończą się zapasy z okresu płodowego). Jeśli poziom hemoglobiny spada poniżej normy, to dzieje się tak najczęściej z powodu niedoboru żelaza, czasem także witaminy B12 lub kwasu foliowego. Hct - hematokryt. Określa stosunek objętości krwinek czerwonych do objętości pełnej krwi. Najczęściej wyrażany jest w procentach. Norma dla niemowląt i małych dzieci wynosi 30-40%. Spadek poziomu hematokrytu może świadczyć o niedokrwistości, zaś podwyższony poziom - najczęściej o odwodnieniu. MCV - średnia objętość krwinki czerwonej. U zdrowego dziecka wynosi około 80 fl. Wartości niższe niż 70 fl są charakterystyczne dla niedoboru żelaza. Wyższe niż 100 fl mogą świadczyć o niedokrwistości wynikającej z niedoboru witaminy B12 lub kwasu foliowego. MCH - średnia masa hemoglobiny w krwince. Norma to 24-30 g/dl. MCHC - średnie stężenie hemoglobiny w krwince. Parametry MCHC, MCH i MCV pomagają lekarzowi ustalić, czy niedokrwistość jest skutkiem niedoboru żelaza, kwasu foliowego czy witaminy B12, i rozpocząć leczenie. RDW - rozkład objętości krwinek czerwonych. Wyraża się go w procentach. Norma wynosi 11,5-14,5%. Podwyższone RDW przemawia za niedokrwistością z niedoboru żelaza. Plt - trombocyty, czyli płytki krwi. Są to najmniejsze komórki krwi reperujące uszkodzone naczynia - uszczelniają przerwaną ściankę i tworzą skrzep, który hamuje krwawienie. Inaczej każde skaleczenie mogłoby się skończyć śmiercią. Powinno ich być 150-300 tys./mm3 krwi. Najczęstszą przyczyną trombocytopenii, czyli niedoboru płytek i wynikającej stąd tak zwanej małopłytkowej skazy krwotocznej, są infekcje wirusowe, a przede wszystkim różyczka. Skaza małopłytkowa jest także częstym objawem białaczki. Ret - retikulocyty. Norma wynosi 1-13% (śr. 5%) powyżej 6. miesiąca życia. Niedojrzała postać krwinki czerwonej. Ich ilość pokazuje, z jaką szybkością szpik kostny produkuje nowe erytrocyty. Wysoki poziom retikulocytów wskazuje na szybkie odnawianie się krwinek czerwonych w szpiku, np. po krwotoku, w okresie leczenia niedokrwistości z niedoboru żelaza, w niedokrwistości hemolitycznej, czyli powstałej wskutek gwałtownego rozpadu krwinek czerwonych. Rozmaz krwi Jeśli lekarz nie potrafi ustalić, czy choroba dziecka ma podłoże wirusowe, czy bakteryjne, może zlecić zrobienie rozmazu krwi. Laborantka ocenia pod mikroskopem wygląd białych krwinek i ich liczbę. Wyniki podaje się w procentach. Granulocyty (Neut) - przeważają nad limfocytami przed 4. dniem życia i po 4 roku życia. Ich wysoki poziom świadczy zwykle o infekcji bakteryjnej, zwłaszcza jeśli towarzyszy mu podwyższona liczba krwinek białych pałeczkowatych (Band powyżej 5%). Limfocyty (Lymph) - dominują nad granulocytami między 4. dniem a 4 rokiem życia. Podwyższenie ich liczby lub znaczna przewaga nad granulocytami świadczy zwykle o infekcji wirusowej. Eozynofile, krwinki kwasochłonne (Eo) - ich podwyższony poziom (powyżej 4-5) może świadczyć o alergii lub o zakażeniu pasożytniczym. Ich zupełny brak obserwuje się w niektórych ciężkich infekcjach bakteryjnych, a podwyższenie poziomu - w okresie rekonwalescencji. Limfocyty atypowe w rozmazie krwi obwodowej wraz z podwyższonym poziomem leukocytów świadczą z reguły o mononukleozie zakaźnej.
Limfocyty dzieli się na dwie grupy: limfocyty B – są wytwarzane w szpiku kostnym. Podczas reakcji organizmu na patogen w obwodowych narządach limfatycznych zmieniają się w komórki pamięci i plazmatyczne. Wyróżnia się dwa rodzaje limfocytów B. Są to B1 i B2; limfocyty T – powstają w czerwonym szpiku kostnym, a następnie powoli
Morfologia to badanie krwi, które dostarcza ważnych informacji na temat typów i ilości komórek we krwi, w szczególności czerwonych krwinek, płytek krwi oraz białych krwinek. Morfologia krwi jest wykonywana w ramach rutynowych badań kontrolnych, a także po wystąpieniu u dziecka niepokojących objawów takich jak osłabienie organizmu, zmęczenie oraz skłonność do siniaków. Badanie to pozwala zdiagnozować wiele chorób, na przykład anemię lub infekcje u dziecka. Zobacz film: "Jak wzmocnić odporność u dzieci?" 1. Co bada morfologia u dzieci? Badanie ma na celu między innymi określenie ilości białych krwinek. Są to komórki, które chronią organizm przed infekcją. Jeśli u dziecka rozwija się infekcja, białe krwinki atakują i niszczą bakterie, wirusy lub inne organizmy, które zaatakowały jego ciało. Białe krwinki są większe niż czerwone krwinki, ale ich liczba jest mniejsza. Gdy jednak organizm dziecka walczy z infekcją bakteryjną, ilość białych krwinek rośnie bardzo szybko. Liczba tych komórek pozwala wykryć infekcję lub ocenić, jak dobrze organizm radzi sobie z leczeniem raka. Oprócz ilości białych krwinek w czasie morfologii dokonuje się oceny typów tych komórek. Główne rodzaje białych krwinek to: neutrofile, limfocyty, monocyty, eozynofile oraz bazofile. Wszystkie typy białych krwinek odgrywają jakąś rolę w ochronie organizmu. Zbyt mało lub zbyt dużo poszczególnych rodzajów białych krwinek może wskazywać na infekcję, reakcję alergiczną lub toksyczną, a także na wiele chorób, na przykład na białaczkę. We krwi najwięcej jest zwykle neutrofili oraz limfocytów, przy czym dzieci do ósmego roku życia mają zazwyczaj więcej limfocytów niż neutrofili. Następnie zachodzą zmiany, w wyniku których dzieci mają więcej neutrofili niż limfocytów. Właściwa ilość białych krwinek jest podobna dla dzieci i dorosłych, ale u noworodków liczba tych komórek jest znacznie większa. W ciągu dwóch pierwszych tygodni życia ilość białych krwinek maleje. Dla większości dzieci oraz dorosłych normą jest 4500-11 000 białych krwinek na mikrolitr. Dla kontrastu, u noworodków wartości te wynoszą zwykle 9000-30 000 białych krwinek na mikrolitr. Morfologia bada również ilość czerwonych krwinek. Dostarczają one tlen z płuc do reszty ciała. Ponadto transportują dwutlenek węgla z powrotem do płuc, by organizm mógł się go pozbyć. Jeśli liczba czerwonych krwinek jest niska, co w praktyce oznacza anemię, organizm dziecka nie otrzymuje wystarczającej ilości tlenu. Z kolei jeżeli czerwonych krwinek jest zbyt dużo, mogą one zlepiać się i blokować niewielkie naczynia krwionośne. Dzięki morfologii możliwe jest również ustalenie ilości płytek krwi. Są to najmniejsze komórki krwi, które odgrywają ważną rolę w procesie krzepnięcia krwi. W razie krwawienia płytki krwi łączą się i „zatykają” powstałą dziurę. Jeśli u dziecka jest zbyt mało płytek krwi, może dochodzić do niekontrolowanych krwawień. Morfologia pozwala również ustalić hematokryt – objętość czerwonych krwinek we krwi. Hematokryt oraz hemoglobina (cząsteczka transportująca tlen i nadająca kolor czerwonym krwinkom) to dwa główne wyznaczniki anemii oraz policytemii. 2. Przebieg morfologii u dzieci Do badania krwi nie trzeba się przygotowywać, ale należy uprzedzić dziecko o szczegółach pobierania krwi. Osoba wykonująca badanie uciska górną część ręki dziecka, by zatrzymać przepływ krwi. Dzięki temu żyły w dolnej części ręki stają się większe i łatwiej nakłuć je igłą. Następnie osoba wykonująca badanie dezynfekuje miejsce nakłucia alkoholem i nakłuwa żyłę. Do igły dołączony jest mały pojemnik, który napełnia się krwią. Igła zostaje wyjęta, a do miejsca nakłucia przyciska się wacik. Dziecko powinno przytrzymywać go przez pewien czas, by w miejscu pobrania krwi nie pojawił się siniak. Pobieranie krwi nie jest bolesne, choć moment wkłucia igły nie należy do przyjemnych. Warto pamiętać, że na wynik badania wpływ mają różne czynniki. Rezultat morfologii może być nie do końca wiarygodny, jeśli: ucisk ręki podczas pobierania krwi był długotrwały, dziecko przyjmuje leki zmniejszające liczbę płytek krwi, liczba białych krwinek lub trójglicerydów jest bardzo wysoka – w takiej sytuacji można uzyskać fałszywie wysoki poziom hemoglobiny, dziecko ma powiększoną śledzionę – może ona powodować niską liczbę płytek krwi lub białych krwinek, płytki krwi sklejają się w pobranej próbce. Dzieci zwykle boją się pobierania krwi, ale gdy zachodzi podejrzenie infekcji i chorób, morfologia pomaga szybko i w miarę bezboleśnie wykryć wiele nieprawidłowości. polecamy
.